Woensdag 18 november kwam een reporter en een fotograaf van Gazet van Antwerpen aanbellen voor een reportage over mijn woonbuurt in Merksplas-Kolonie. Hoewel de kolonie het laatste decennium inderdaad een mooie evolutie heeft doorgemaakt van vervallen domein tot toeristische trekpleister zijn er toch wat aandachtspunten. Hoe zorgen we er immers voor dat de wandelwegen en de open ruimte ook bewaard blijven voor de buurtbewoners? Daarnaast liggen er heel wat kansen in het aanknopen bij de sociale geschiedenis van het domein, iets wat we met AR-TUR al hebben geformuleerd in Cahier #7 - Gevangen in open landschap.
Dit is wat Gazet van Antwerpen erover opnam in hun editie van 21 november 2020.
Beschermer van erfgoed
Als we even verder in de Kweekstraat bij Edith Wouters aanbellen, horen we opnieuw een kritische stem. Edith woont al vijftien jaar in een gerenoveerde woning. Ze is zelf architecte en werkt voor AR-TUR, een vereniging die zich opwerpt als een beschermer van architecturaal erfgoed in de Kempen. Ze waarschuwt ons dat ze als ervaringsdeskundige wel een aantal kritische bedenkingen heeft bij de toeristische exploitatie van de Kolonie.
“Ik wandel elke ochtend in de buurt”, zegt ze. “De voorbije dagen heb ik gemerkt dat ze weer overal nadarhekken aan het opstellen zijn. Binnenkort wordt het publiek opnieuw geweerd uit het domein. Ik vind dat een kwalijke zaak. Dit is toch de leefomgeving van het dorp. Die sluit je niet zomaar af. Ik heb vroeger al diezelfde bedenking gemaakt wanneer er huwelijken worden afgesloten onder de loodsen van de Kolonie. Ook dan worden er hekken geplaatst. En meer en meer wordt de kapel voor privé-evenementen verhuurd. Dat zijn allemaal sluipende zaken die alsmaar vaker gebeuren en die we in het oog moeten houden.
Sociale achtergrond
En er is nog iets dat Edith van het hart moet. “Dit is een domein met een heel sociale achtergrond”, legt ze uit. “De Kolonie was een instelling waar bedelaars en landlopers kwamen werken. Je kan vandaag bedenkingen hebben bij de manier waarop dit gebeurde. Maar van die geschiedenis blijft niets meer over in de toeristische exploitatie van het domein. Dat is heel jammer. Er worden te veel evenementen georganiseerd, alleen met het opzet geld te verdienen. Terwijl ze in de gebouwen ook meer sociale projecten een kans zouden moeten geven. Waarom de gedetineerden uit de gevangenis van Merksplas niet inzetten in het onderhoud van de tuinen van de bewoners van de wijk? Dat zou meteen een link leggen met de sociale geschiedenis van het domein. Ik zou er alvast onmiddellijk op intekenen.